Μουσική



Για την Ιστορία του Τραγουδιού…

Προτίμησα να ανεβάσω το έξοχο αυτό τσάμικο μόνον ως οργανικό , διότι δυστυχώς οι σύγχρονες παραλλαγές του είναι διαστρεβλωμένες σε άθλιο βαθμό , παραφράζοντας το Κακαραπαίους(σημ. πρόκειται για τον διαβόητο ληστή Κακαράπη και την συμμορία του) σε «Καπεταναίους», ενώ σταματά σχεδόν πάντα στο : … «, τους πολεμάει ο Μέγας», δίνοντας εν τέλει την εντύπωση στον αδαή ότι άδει για συνεχιστές της παράδοσης των «κλεφτών» της εποχής του 1821, και όχι για κοινούς ληστές των ορέων, όπως όντως ήταν.

Οι στίχοι έχουν ως εξής, και είναι οι αυτούσιοι:

Κατακαημένη Αράχοβα, Νταβέλη, Νταβέλη

Και Δίστομο και Δαύλεια, αχ μωρέ Χρήστο Νταβέλη

Τους κλέφτες τι τους κάματε και τους Κακαραπαίους

Αχ στο Ζεμενό τους έχουμε, τους πολεμάει ο Μέγας

ο Μέγας απ'τη Ράχοβα και ο Δούκας απ' τη Δαύλεια

Εις τα ταμπούρια πήδηξε (σημ. ο Μέγας) με το σπαθί στο χέρι

Και τον Φουντούκην έκοψε και τον Χρήστο Νταβέλη.



Ο Αραχωβίτης Υπολοχαγός της Φάλαγγας Ιωάννης Μέγας , παρουσιάζεται ως φονέυς των ληστών Φουντούκη και Νταβέλη πριν τραυματισθεί και αυτός θανάσιμα στο στήθος. Το ότι πυροβολήθηκε από τον Νταβέλη είναι μύθευμα όπως και αλλά φαιδρά ( περί φιλίας των δυο, ερωτικής αντιζηλίας, μονομαχίας κτλ.).Τα περισσότερα δε τα δημιούργησαν οι εφημερίδες της εποχής για κατανάλωση, και αργότερα διάφοροι τυχάρπαστοι. Κατά πάσα πιθανότητα τον Μέγα πυροβόλησε ο ληστής Ζαφείρης όπως αναφέρει άλλο δημοτικό τραγούδι σύγχρονο της εποχής ,που δεν διαψεύστηκε από τους τότε εν ζωή συγγενείς του θανόντος. Στην επίσημη αναφορά του Ταγματάρχη Βακάλογλου που διεύθυνε αυτοπρόσωπος την επιχείρηση , δεν γίνεται μνεία περί του φονέα του Μέγα , πλην ότι έφερε τραύμα στο στήθος από πιστόλι. Η καταστροφή των περιβόητων ληστρικών συμμοριών του Χρήστου Νταβέλη, Λουκά Μπελούλια ή Κακαράπη, Ιωάννη Ζαφείρη και Νικολάου Τζόπα ή Κουκουβίνου ,στις 12 Ιουλίου 1856 στο Κάτω Ζεμενό, στο τρίστρατο μεταξύ Διστόμου και Δαύλειας, ήταν μια νίκη των ανθρώπων της υπαίθρου εναντίον της ληστείας . Στην τρίοδο σήμερα υπάρχει μέγας σταυρός μνημείο του πεσόντος στη συμπλοκή υπολοχαγού Ιωάννη Μέγα που ήταν και ο μονός νεκρός από τους διώκτες των ληστών.
 

Πρόκειται για το "Γκιουζέλ ογλαν", παραδοσιακό, Καρσιλαμάς , με τον τελευταίο αυθεντικό μουσικό δεξιοτέχνη του είδους στο ακορντεόν τον Λάζαρο Κουλαξίζη

…περί του χορού αυτού, πληροφορίες.

-[Παπαδόπουλος 1890, 68] Μάδυτος Μικράς Ασίας: Παντού χορεύουσι Συρτούς, Καλαματιανούς και Καρσυλαμάδες.
-[Οικονομίδης 1923, 343] Πόντος: Ενιαχού του Πόντου χορεύονται υπό των ημετέρων και χοροί παραληφθέντες παρά των Τούρκων μετά τουρκικών ασμάτων, ως ο Καρσιλαμάς, όστις χορεύεται ουχί υπό πολλών συγχρόνως αλλ' υπό δύο μόνον, του ενός αντιμετωπίζοντος τον έτερον.
-[Δεληγιάννης 1938, 318] Κουβούκλια Προύσας: Χορεύονται ο "Καρσηλαμάς" (Καρσηλαμάς εστί χορός, ον εχόρευον δύο ή και περισσότεροι, ο εις απέναντι του άλλου, ως άλλως τε δηλοί και η παραγωγή της λέξεως εκ του τουρκικού καρσί - απέναντι - κροταλίζοντες τον μέγαν και τον μεσαίον δάκτυλον) και οι κύκλιοι χοροί (Κασάπικος και Συρτός). Εις τον "Καρσηλαμάν" λαμβάνουν μέρος δύο ή και περισσότεραι νεάνιδες, σχηματίζουσι κύκλον και χορεύουσι στρεφόμεναι πότε δεξιά και πότε αριστερά, κροταλίζουσαι τον μέγαν και τον μεσαίον δάκτυλον. Τον "Καρσηλαμάν" χορεύουσι τη συνοδεία "τουμπελεκίου" πληττομένου ρυθμικώς και τεχνικώς υπό ειδικής προς τούτο νεάνιδος, ήτις και άδει συνάμα, αι δε χορεύουσαι προσαρμόζουσι το βήμα προς το μέλος του αδομένου άσματος και τον ρυθμόν του τουμπελεκίου.
-[Κυριτσοπούλου 1963, αδημ.] Καραογλάνια Μαγνησίας: Τα δικά μας παιχνίδια ήτανε σαντούρια και βιολιά και οι χοροί που χορεύαμε ήτανε Σειρτοί, Μπάλοι και Καρσιλαμάς.
-[Χατζήμπεης 1965, 226] Τσεσμές Μικράς Ασίας: Ο Μπάλος, ο Συρτός, ο Πολίτικος ήσαν οι επικρατέστεροι χοροί. Εσυνηθίζοντο και οι Ζεϊμπέκικοι, Κόνιαλης, Καρσιλαμάς και Χασάπικος.
-[Μεϊμαρίδης 1973, 80] Κιρκαγάτς Μικράς Ασίας: Συνηθισμένοι χοροί ήταν ο Καρσιλαμάς, το Συρτό, το Χασάπικο. Οι χοροί γίνονταν συνήθως στους αρραβώνες και στους γάμους. Αρχιζαν με τον Καρσιλαμά και με το τραγούδι: "Λιώσαν τα χιόνια λιώσανε και μεις δεν ανταμώσαμε...".
-[Καραγαβριηλίδου 1992, αδημ.] Κιουτάχεια: Χορεύονταν ελεύθερα ανά ζεύγη άνδρας με άνδρα και γυναίκα με γυναίκα. Μόνο αν ήταν ανδρόγυνο χόρευαν άνδρας με γυναίκα. Συνήθως χόρευαν σε άλλο χώρο οι άνδρες και σε άλλο οι γυναίκες.
 
Last edited:
Back
Top